اموزش کامل گچ گرفتن اندام شکسته و باز کردن آن

اموزش کامل گچ گرفتن اندام شکسته و باز کردن آن

سلامت | 1394-11-20 | ۱۲۶۲۰۹ بازدید | نظرات

ایم آموزش بسیار کاربردی است و توصیه میکنم همه آن را یاد بگیرند تا در مواقع اورژانسی و بحرانها بتوانید به هم نوعان خود کمک کنید. بطور کلی گچهای ارتوپدی برای بیحرکت کردن شکستگیها ، در رفتگی ها و … استفاده میشود.

انواع گچ:

۱- گچ معمولی یا پاریس

۲- گچ فایبرگلاس

گچ های معمولی از یک لایه کتان محکم (Plaster Of Paris)تشکیل شده اند که با استفاده از دکستروز یا نشاسته سفت تر شده و این مجموعه هم با کلسیم سولفات نیمه هیدراته اشباه شده است.

  زمانی که به این مجموعه آب اضافه شود کلسیم سولفات نیمه هیدراته برای کریستالیزه شدن یک مولکول آب جذب می کند و تبدیل به کلسیم سولفات هیدراته می شود.این واکنش یک واکنش گرمازا می باشد لذا مقدار زیادی گرما تولید می شود.

Caso4.H2o +H2o=>4So4+Heat

پس از این واکنش و اضافه کردن آب ،گچ پاریسی تبدیل به توده ای هموژن و سنگ مانند می شود و عضو را بی حرکت می کند.

گچ فایبرگلاس:

از جنس سبک و با دوام بوده و نسبت به گچ معمولی قیمت بالاتری دارد.دارای تنوع در رنگ و اندازه می باشد.

مراحل گچ گیری عبارتند از:

۱- آماده کردن وسایل لازم شامل باند گچی، ولباند یا باند پنبه ای Wellband ، دستکش، ظرف آب سرد، باند ساده در صورت نیاز

۲- بررسی اندامی که قرار است گچ گرفته شود از نظر وضعیت عروقی، عصبی و میزان تورم

۳- بستن ول باند روی اندام

۴- خیس کردن باند گچی در آب و سپس گرفتن آب اضافی آن

۵- پیچیدن باند گچی روی اندام

۶- حالت دادن اندام و حفظ حالت آن تا خشک شدن کامل گچ

۷- پاک کردن گچ اضافی از روی پوست بیمار

 بستن ولباند :کل محل گچ گیری توسط بانداژ پنبه ای بانداژ می شود این بانداژ باید از انتها به ابتدا بسته شود و بصورت کاملا صاف باشد.به شکل عرضی و به حالت عمود بر اندام به دور آن پیچیده می شود درنقاطی که قطر اندام تغییرمی کند جهت جلوگیری از ناصافی و چروک خوردگی بانداژ،کناره پوشش پنبه ای در لبه با قطر بیشتر پاره می شود.

چگونه باند گچی را خیس کنیم

 باید یک ظرف پر از آب تازه در دسترس فرد گچ گیر باشد و حلقه گچی پس از آنکه

۱-۲ اینچ از آن باز شد در داخل سطل آب غوطه ور شود تا زمانی که حبابهای

هوای داخل آن بطور کامل تخلیه شوند و گچ کاملا خیس شود سپس انتهای باند

گچی گرفته شده و در جهت طولی با فشردن خیلی آرام گرفته شود.

 عوامل موثر در سفت شدن گچ

۱- درجه حرارت آب:

دمای آب استفاده شده با زمان سفت شدن نسبت عکس دارد.

اگر دمای آب استفاده شده کم باشد زمان سفت شدن طولانی می شود و برعکس.

۲- نوع گچ:

گچها از نظر زمان سفت شدن با هم تفاوت دارند و به انواع آهسته،معمولی،سریع و فوق سریع تقسیم می شوند . اگر موادی مثل نمکهای معمولی را به گچ اضافه می کنیم،زمان سفت شدن طولانی می شود و اگر موادی مثل زاج سفید را به گچ اضافه کنیم زمان سفت شدن آن کم می شود.

 انواع باند گچی از لحاظ عرض

۱- گچ با عرض ۸ اینچ یا ۲۰ سانت

۲- گچ با عرض شش اینچ یا ۱۵ سانت

۳-  گچ با عرض ۴ اینچ یا ۱۰ سانت

توجه:باند گچی باید در همان جهتی که ویبریل بسته شده است ،بسته شود و در

تمام مدت باید حلقه گچ با اندام در تماس باشد و روی آن غلطانده شود.هر لایه

گچ باید پنجاه درصد لایه بعدی را بپوشاند و فقط در ابتدا و انتهای گچ می توان

دو دور کامل بصورت درجا ،گچ را دور اندام پیچیدکه با این روش گچ در طول

مسیر ضخامت یکنواختی خواهد شد

بانداژ باید بصورت عرضی بسته شود که در این صورت در نقاطی که تغییرات قطر

اندام را داریم ،ایجاد چین می شود. این چینها در کناره تحتانی با دست مقابل

گرفته می شود تا گچ صاف شود . پس از هر بار گچ گیری باید لایه گرفته شده

توسط ناحیه تنار دست آزاد ،مالش داده شده و صاف شود.

پس از اینکه گچ کیری کامل شد باید توسط کف هر دو دست سطح گچ مالش داده شده

و صاف شود و بدین ترتیب هر لایه گچی بصورت هموژن با لایه قبلی ترکیب میشود.

هرگز نباید از روش گچ گیری بصورت هشت لاتین و یا بستن لایه ای از گچ بصورت

معکوس استفاده کرد زیرا ایجاد نقاط فشارنده می کنند و در نتیجه باعث اختلال

در خون رسانی می شود.

عوارض گچ گیری و آتل بندی

• زخمهای زیر گچ

• خشکی مفاصل اندام گچ گیری شده

• سندرم کمپارتمان

• سوختگی حاصل گچ گیری

بدنبال تحت فشار قرار گرفتن ،پوست بدن دچار اختلال خونرسانی و نهایتا دچار آسیب و نکروز می شود که ممکن است تا روی استخوان ادامه داشته باشد. این زخمها در نقاطی که برجستگی استخوانی بدون پوشش بافت نرم کافی هستند بیشتر دیده می شود.

در زیر گچ به هیچ وجه نباید از پانسمان بصورت حلقوی استفاده کرد بخصوص

اگر پانسمان آغشته به بتادین باشد زیرا پس از خشک شدن بتادین سبب اثرات

فشاری روی اندام می شود.

• جهت محافظت از پوست در ناحیه شکاف داده شده شکافهای ایجاد شده در گچ

را با پنبه پر می کنیم و به وسیله باند روی گچ را ببندیم ولی کامل کردن گچ با

باند گچی را تا زمان فروکش کرن تورم به تعویق می اندازیم

سوختگی حاصل از گچ گیری

• وقتی به گچ نیمه هیدراته آب اضافه می شود تا کریتالیزه شود یک واکنش گرمازا

ایجاد می شود. مقدار گرمای تولید شده به عوامل زیر وابسته است :

۱- تعداد لایه های گچ گرفته شده: هر چه تعداد لایه ها بیشتر باشد حرارت تولید شده

نیز بیشتر است.

۲- سطح گچ گرفته شده : هر چه سطح گچ گرفته شده بیشتر باشد حرارت تولید شده

بیشتر خواهد بود.

۳-دمای محیط و درجه حرارت آب مورد استفاده:هر چه دمای محیط و دمای آب بیشتر

باشد گرمای بیشتری تولید می شود.

۴- مواد شیمیایی استفاده شده در تولید گچ: گچهایی که با سرعت بالا سفت می شوند نسبت به گچهایی که با سرعت پایین سفت (Ultra fast setting time) شوند حرارت بیشتری ایجاد می کنند (Slow setting time)

۵- هر چه رطوبت گچ کمتر باشد باز هم ایجاد حرارت بیشتر خواهد شد.

توجه :برای گچ گیری از آب شیر آنهم ازسرد آن استفاده کنید.

نحوه باز کردن گچ: Cast Removal

برای باز کردن گچ مراحل زیر را پیروی کنید:

۱- آماده کردن وسایل لازم شامل اره برقی، قیچی برش ولباند، وسیله مخصوص باز کردن درز گچ cast spreader

۲- آموزش به بیمار در مورد بی خطر بودن اره برقی: برای این کار بهتر است اره را روشن کرده و با گذاشتن تیغه آن بر روی دست خودمان به بیمار شنان بدهیم که خطری او را تهدید نمی کند. این اره چون با حرکت لرزشی و درجا باعث برش گچ می شود برای همین خطر بریدن پوست بیمار وجود ندارد.

۳- بریدن گچ: بهتر است این برش در دو طرف اندام بر روی گچ باشد تا گچ به راحتی از اندام جدا شود. دقت کنید اره را با احتیاط فقط در جهت عمود بر گچ حرکت بدهید . حرکت دادن اره در امتداد گچ و به موازات خط برش باعث بریدن گچ نمی شود.

۴- بازکردن درز برش: برای این کار از وسیله مخصوص بنام اسپیریدر استفاده کنید. با گذاشتن لبه این وسیله بین درز برش و فشار به دسته های آن ، دهانه لبه گچ از هم باز می شود و بطور کامل جدا می گردد.

انواع اسپیریدر

۵- بریدن ولباند با قیچی: چون اره فقط گچ را می برد و در جاهایی گچ با ولباند روی اندام در تماس محکمی قرار دارد بهتر است ولباند زیر گچ با قیچی بریده شود تا گچ از اندام بطور کامل جدا گردد.