این قرصهای لاغری باعث مرگ میشوند
سلامت | 1394-08-08 | ۹۷۰ بازدید | نظرات
این داروها یا از طریق بروشورهای تبلیغاتی یا اطلاع دهان به دهان در محافل زنانه از جمله آرایشگاهها شیوع پیدا کرده، به صورت خودسرانه مصرف میشود که متاسفانه آمارها نشان از وابستگی روانی و اعتیاد به این داروها در جامعه هشدار میدهد. شاید عدم اطلاعرسانی صحیح را باید یکی از علل افزایش این پدیده دانست.
به گزارش روزنامه سپید، نسیم زن ۳۷ سالهای که با ۵۰ کیلوگرم وزن از چاقی در آینده میترسد، مدتی است که از داروهای لاغری دستساز استفاده میکند. به گفته وی هر حبه قرص را به قیمت شش هزار تومان از عطاری میگیرد و فروشنده به وی اطمینان داده که این قرصها به دلیل آن که از عصاره جنسینگ، چای سبز ساخته شده و دستساز است، قیمتش نسبت به سایر قرصها گرانتر و تاثیرش نیز بیشتر است. نسیم دوماهی است که روزانه دو قرص مصرف میکند و از احساس سرخوشی و وابستگی عجیب و غریبی که نسبت به آن پیدا کرده، سخن میگوید. اطلاعات کم وی را ناخواسته به اعتیاد کشانده است. امثال نسیم، امروزه در جامعه زیاد است این داروها یا از طریق بروشورهای تبلیغاتی یا اطلاع دهان به دهان در محافل زنانه از جمله آرایشگاهها شیوع پیدا کرده، به صورت خودسرانه مصرف میشود که متاسفانه آمارها نشان از وابستگی روانی و اعتیاد به این داروها در جامعه هشدار میدهد. شاید عدم اطلاعرسانی صحیح را باید یکی از علل افزایش این پدیده دانست.
زمانی که پای صحبت کارشناسان تغذیه و ورزش بنشینید، متوجه میشوید هیچ راهی جز رعایت رژیم غذایی و فعالیت بدنی برای کاهش وزن وجود ندارد. از این رو با دکتر محمود توکلی، رواندرمانگر اعتیاد و پژوهشگر مرکز تحقیقات سوءمصرف و وابستگی به مواد دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی گفتوگو کردهایم که در زیر میخوانید؛
خیلی از زنانی که از قرصهای لاغری استفاده میکنند، به هیچ عنوان متوجه اعتیادزایی آن نمیشوند و زمانی به این قرصها عادت کردهاند که کار از کار گذشته، دلیل اعتیاد زایی آن چیست؟
متاسفانه گزارشهایی از سراسر کشور وجود دارد که ظن شما را تقویت می کند.این گزارشها شامل مطالبی هستند که پرده از نقش سود جویانی بر می دارند که در باشگاههای بدنسازی و آرایشگاههای زنانه وجود دارند و در پوشش داروهای لاغری و کاهش وزن و تناسب اندام ترکیبات آمفتامین(شیشه)را تبلیغ کرده و به مصرف میرسانند.گزارشهای زیادی از قربانیان وجود دارد که به پلیس مواد مخدر شکایت شده ومشکلی را که در باشگاههای بدنسازی و آرایشگاهها وجود دارد را شرح داده اند که چگونه در دام اعتیاد به شیشه گرفتار شدهاند.متاسفانه این داروها در کوتاه مدت واقعا به شکل خارقالعادهای می توانند باعث کاهش اشتها و لاغری در افراد حتی چاق شوند و درصد قابل ملاحظهای از وزن فرد را کاهش دهند. متاسفانه در کوتاه مدت باعث افزایش سرخوشی و نشاط در فرد می شوند و از این طریق باعث افزایش وابستگی به قرصهای مذبور میشود به طوری که فرد احساس می کند از موقع شروع بدنسازی هم اندام بهتری پیدا کرده است و هم انرژی و سرخوشی بالاتری از قبل دارد .به همین جهت وارد یک سیکل معیوب و کاذبی می شوند که دائما میخواهند حال بهتر و کاهش وزن بیشتری داشته باشند و بهتدریج مشکل یا مسئله وابستگی روانی و فیزیکی به این قرص را تجربه میکنند. اگر تصمیم بگیرند قرصها را رها کند، میبیند دچار کاهش انرژی، سرخوشی و هیجان پایین شده و زندگی برایشان کسل کننده و ملالآور میشود. این مسیر بین مصرفکنندههای داروهای لاغری مشترک است. بعد از این مسیر افراد دست به انتخابهای متنوعی می زنند که این انتخاب میتواند سرنوشت ساز باشد. دسته ای از این افراد گرایش به مواد سنگینتر پیدا میکنند و میخواهند آن افزایش سرخوشی و نشاط کاذب را به هر قیمتی تجربه کنند.این افراد در آینده به سمت اعتیاد خواهند رفت، حالا یا حشیش یا قرصهای اکس یا حتی مواد مخدری همچون تریاک یا هرویین.
دسته ای دیگر متوجه وضعیت شده و سریعا در خواست کمک از خانواده، اطرافیان یا پزشک و مشاور می کنند. که این دسته در طی یک برنامه مشاوره ای سبک اما طولانی و درازمدت که بهنظر من حداقل ۳ تا ۶ ماه باید باشد، از وضعیت پرخطر گذشته جدا شده و به سمت زندگی سالم و طبیعی باز خواهند گشتو متوجه میشوند که نشاط و سرخوشی طبیعی از همه وضعیتها بهتر و پایدارتر بوده و شادیهای کاذب تصنعی ارزشی ندارند و میتوانند باعث هلاکت فرد شوند.
داروها ی لاغری گیاهی هستند یا صنعتی؟
این داروها از نظر فرمول، شیمیایی هستند و متاسفانه فوق العاده خطرناکاند اما سودجویان مواد آن داروها را در بسته های بسیار شیک و با رنگهای جذاب و با افزودن اسانسهای گیاهی و با طعم دارچین یا آویشن و یا گیاهان دارویی دیگر عرضه می کنند . از احساس خوب مردم سوء استفاده می کنند.
میانگین سنی زنانی که از داروهای لاغری استفاده می کنند،چقدر است؟
معمولا خانم های جوان و میانسالان دنبال این گونه موارد هستند. چون این دسته از افراد معمولا از مد روز پیروی میکنند و مد روز هم ظاهرا تناسب اندام و زیبایی را در لاغری و باربی بودن میداند. در این زمینه ضربالمثل معروفی هست که می گوید «بکش ولی خوشگلم کن»که متاسفانه این تبعیت از مد اصلا چیز جالبی نیست و می تواند در این مورد خاص لطمات جبران ناپذیری را تحمیل کند.باید رسانه های ما ، صدا و سیما و جراید روی این موضوع متمرکز شوند که سلامتی حتما لاغری و باربی بودن نیست. نکته دیگر این است که باید به سازمان تربیت بدنی هشدار داد که مراقبت و نظارتهای قانونی را در این باشگاه ها بیشتر کنند . یکی از ابزارهای مهم نظارتی، آموزش پرسنل و بهویژه مسئولین فنی و مربیان این باشگاه هاست . تقاضای ما در مرکز تحقیقات اعتیاد دانشگاه علوم بهزیستی آن است که کارگاههای آموزشی آشنایی با داروهای بدنسازی، آرایشی، مواد اعتیاد آور و عوارض و خطرات ناشی از سوءمصرف آن ها برگزار شود. من بهعنوان عضوی از این مرز، در همین جا اعلام آمادگی میکنم که این کارگاهها را ما در صورت تامین بودجه از سوی ارگانهای مسئول با کیفیت بالایی برگزار میکنیم تا مربیان و مسئولان باشگاهها و مراکز زیبایی زنان با داروهای بدنسازی و عوارض ناشی از آنها بیشتر آشنایی پیدا کنند و دیگر این که سیاست سازمان تربیت بدنی بیشتر باید روی ورزشهای عمومی ونشا طآور و سلامت زا متمرکز شود و از قهرمان پروری که متاسفانه می تواند آسیب زا باشد، بپرهیزیم و یا سهم آن را فقط برای موارد خاص محدود کنیم.
آیا وزارت بهداشت برای این مسئله که روز به روز در حال گسترش است چارهای اندیشیده و تمهیداتی به کار برده است؟
بله، دفتر سوءمصرف مواد وزارت بهداشت حدود ۴ سال قبل به مسئله شیوع داروهای شادی آور و روانگردان در قالب داروهای لاغری و آرایشی وبهداشتی حساس شده بود و یک کار پژوهشی به مرکز تحقیقاتی دانشگاه ما سفارش داد که خوشبختانه محصول پایانی آن به شکل کتابی در قطع جیبی چاپ شد و در آن به آموزشهای پیشگیری از مواد توجه شده است.قرار بود این پروژه در سراسر کشور در آرایشگاههای زنانه به اجرا در آید و در آن هم آرایشگران و هم خانمهایی که مراجعه میکنند، تحت آموزشهای پیشگیری از مواد و داروهای روانگردان قرار بگیرند. اینکه این طرح الان در چه مرحله ای است، اطلاع دقیقی ندارم.
چربی سوزها،وابستگی جسمانی و روانی ایجاد میکند
متاسفانه در چند سال گذشته، داروهایی به نام چربی سوز یا لاغری در میان مکمل های ورزشی جا باز کرده است که در باشگاه ها،داروخانه ،عطاری ها توزیع میشود.مکمل های ورزشی در گروه های مختلفی جایگزین می شود که هر کدام از این گروه ها دارای چارچوب و غالب خاصی است .یک گروه از مکمل ها ،در زمینه افزایش انرژی و انرژی زا محسوب می شوند که داخل آن ها کربو هیدرات موجود است که با اسامی تجاری متفاوتی وارد بازار شده است.برخی از مکمل ها در گروه افزایش حجم عضلانی قرار می گیرند مانند کراتین وپروتئین بی … اما در این میان داروهایی به اسم چربی سوز وارد بازار دارویی و مکمل های ورزشی شده است که سردسته آنها داروی الکارنیتین است .تا چند سال گذشته ارگان مرکز ورزش استرالیا که در بخش پزشکی فعال است، این دارو را طی بررسی شواهد علمی در طبقه بندی گروه C قرار داده بود که قابل مصرف نیست و بیشتر ادعای شرکت های سازنده آن است که به این دارو چربی سوز گفته می شد. مدتی بعد این دارو در گروه B قرار گرفت. این گروه جمع بندی وجود ندارد چرا که برخی از اطلاعات مفید است و برخی از آن ها غیر مفید.
لازم به ذکر است بررسی و آزمایش این دارو میان زنان و هم مردان صورت گرفت .در هر صورت این دارو که امروزه در ایران بسیار رواج دارد هنوز استانداردهای لازم را کسب نکرده است و مصرف آن عواقبی را ایجاد میکند. در کل قرصهای لاغری در دو طبقه بندی قرار می گیرند یک طبقه، قرصهایی هستند که داری آمفتامین ها هستند،در واقع مقداری مواد مخدر در آن ها قرار دارد که این مواد مخدر موجود در این قرص ها سبب می شود متابولیسم بدن را افزایش دهند ، باعث کاهش وزن شوند و به دلیل مخدر زا بودن،وابستگی ایجاد می کند. عوارض جسمانی و روانی دیگری را از جمله اضطراب ،استرس،افزایش شدید ضربان قلب به دنبال آن سکته مغزی و قلبی را در پیش دارد.دسته دوم که شامل مکمل ها هستند ،چون چربی سوزی ندارد کمتر ما را نگران می کند و عوارض و تاثیرات گروه اول را ندارند و توجه ما باید به دسته نخست باشد. در کل هر قرص چربی سوز و مکملی ممکن است در برخی از افراد سوءمصرف ایجاد کند، هر چند هم که مجوز و تاییدیه داشته باشد.فرق دارو و ومکمل در این است که دارو همه مراحل علمی را می گذراند، این که چه مقداری از آن ممکن است به بدن آسیب برساند ،عوارضش چیست و… بعد از گذراندن این دوره وارد بازار می شود اما در مورد مکمل و چربی سوز ها این قضیه متفاوت است، اول وارد بازار می شود،تاییدیه می گیرند و بعد در صورت عوارض شدید و آسیب حذف می شوند.
لاغری به قیمت اعتیاد
تحولات اجتماعی و بازتابهای گسترده از ارزشهای امروزی، لاغری و تناسب اندام زنان را تبدیل به یکی از دغدغههای اساسی آن ها کرده و حساسیت به تصور بدنی خویش، یکی از دلایل تمایل این گروه به تلاش برای دستیابی به آن است. هدفی که بعضا افراطی تعریف و یا از راههای غیراصولی دنبال میشود. این امر منجر به گرایش به مصرف گروهی از داروهاست که ما آن ها را به نام داروهای لاغری و ضد اشتها می شناسیم که دارای عوارض بسیار خطرناک بوده و اکثر آن ها اعتیادآور هستند.
بسیاری از این داروها به پشتوانه تبلیغات اغواکننده ماهوارهای و پیشنهاد در سالنهای بدنسازی و زیبایی، بیخطر معرفی شده و به وفور مصرف میشوند. اشکال خارجی و مارکدارِ داروها و بستهبندیهای لوکس و یا گیاهیبودنِ این دسته از داروها ، نشانه بیضرربودن آنها و یا نافیِ اعتیادآوریشان نیست. مصرف مواد مضر و اعتیادآور همیشه از سوی آدمی خلافکار یا با سوءنیت پیشنهاد نمیشود و بسیاری از مواقع ناشی از ناآگاهی است. در تولید این داروها، علیرغم ممنوعیتهای قانونی و بهمنظور جلب رضایت مشتری از اثرات چشمگیر دارو و فروش بیشتر آنها، از مواد موثر ممنوعه استفاده میشود یا به اصطلاح عطاری ها،دست ساز است.
بخش عمده این داروها حاوی موادی هستند که بهعلت عوارض شدید و خطرناک در سال های اخیر ممنوع شدهاند، لیکن تولیدات قبلیِ انبارشده آنها و یا تولیدات زیرزمینی از پیشسازهای موجود در بستهبندیهای متفاوت به دیگر کشورها صادر یا قاچاق میشود. عوارض قلبی و عروقی و سکتههای ناگهانی، تپش قلب، افزایش فشار خون و درد قفسه سینه، سردرد، بیخوابی، خشکی دهان، درد شکم و سوء هاضمه، مشکلات کبدی و عصبی و… از جمله مشکلات این داروهاست. همچنین در تهیه این داروها از ترکیبات مُسهل و مُدر استفاده میشود که تنها باعث از دست رفتن آبِ بدن و بروز اختلالات الکترولیتی و متعاقبا عوارض شدید کلیوی و قلبی میشوند. بخش دیگر این داروها حاوی ترکیبات آمفتامین و متآمفتامین هستند که در داخل کشور نیز تولید میشوند و در اکثر مواقع ماده شیشه در آنها بهکار میرود که عوارض بسیاری را بهدنبال دارد. مصرف این داروها موجب وابستگی شدید بانوان شده و بهتدریج مصرف مستقیم و بارز شیشه جایگزین آن میشود.
جهت پیشگیری از بروز و تشدید این مشکل لازم است که:
نسبت به افزایش آگاهی مدیران و کارکنان و مراجعین سالنهای آرایشگاهی و بدنسازی اقدام شود. حضور افراد اغواگر و مُبلّغ مصرف این داروها در مکانهای نامبرده محدود و به مراجع انتظامی و قضایی اطلاع داده شود. شناسایی افراد در معرض خطر و مصرفکننده، انجام و در جهت درمان آنها اقدام شود.
نظرات