آمپول زدن را یاد بگیرید + آموزش رایگان با عکس

آمپول زدن را یاد بگیرید + آموزش رایگان با عکس

سلامت | 1394-11-20 | ۲۵۱۸۹۸ بازدید | نظرات

حتما زدن امپول را یاد بگیرید چون توانایی در این امور میتواند در شرایط ویژه و اورژانسی بسیار مفید باشد. تزریق امپول به عضلات ( نه به رگ) کار بسیار ساده ای است و شما بارها و بارها دیده اید که حتی کسی که سواد خواندن ندارد میتواند تزریق کند.

وسایل تزریقـات :
سرنگ‌ها و سوزن‌های متنوعی وجود دارند، هر کدام برای تزریق حجم معینی از دارو به یک بافت مخصوص طرح ریزی شده‌اند. پرستار باید تشخیص دهد که کدام سرنگ و سوزن بهتر مؤثر است.

سرنگ‌ها syrings

سرنگ‌ها دارای یک قسمت استوانه‌ای و یک انتهای کوچک می‌باشد که سوزن به آن وصل می‌شود داخل این قسمت استوانه‌‌ای plunger یا پیستون حرکت می‌کند. در بیشتر بیمارستانها از سرنگ‌های Disposuble «پلاستیکی یکبار مصرف»استفاده می‌شود. سرنگ‌های پلاستیکی یکبار مصرف ارزان بوده و پیستون آنها بخوبی قابل کنترل است. سرنگ‌های شیشه‌ای گرانتر هستند و قبل از مصرف باید استریل شوند.

پرستار محلول را بوسیله آسپیره کردن داخل سرنگ می‌کند . به این صورت که پیستون را بطرف بیرون کشید در حالی که سوزن متصل به آن داخل محلول مورد نظر است. در موقع کشیدن محلول مورد نظر پرستار باید سرنگ را طوری دردست بگیرد که قسمت خارجی سرنگ و دسته پیستون در دست او باشد .برای رعایت استریلیته پرستار باید از هرگونه برخورد احتمالی نوک سرنگ به سوزن یا قسمت داخلی سرنگ و تنه پیستون با هر نوع جسم غیر استریل
جلوگیری کند.

سرنگ ‌ها در اندازه‌های مختلف که ظرفیت‌های ۱سی سی تا۵ سی سی رادارند. استفاده از سرنگ های بزرگتر از ۵سی سی غیر متداول تر است. سرنگ‌های ۲تا۳ میلی لیتری برای تزریق عضلانی وزیر جلدی مورد نیاز است. سرنگ‌های بزرگتر موجب ناراحتی بیمار میگردد.

میکرودرپ برای تزریق مثلا پنی سیلین کریستال بکار برده می‌شود و بجای آن در سرنگها۲۰cc تا۵۰ccاستفاده می‌شود.

سرنگ‌های هیپودرمیک ۵/۲تا۳ میلی لیتری معمولا بصورت بسته بندی با سوزن متصل به آن موجود هستند گاهی اوقات ممکن است پرستار بر حسب احتیاج شماره سوزن را عوض کند. سرنگ‌های هیپودرمیک دو نوع مقیاس اندازه گیری در طول سرنگ دارند. یکیاز این مقیاس‌ها بر حسب «minims» و دیگری بر حسب میلی لیتر است. هر میلی لیتر نیزبه ده قسمت تقسیم می‌شود.

سرنگ‌های انسولین یک میلی لیتر را در خود جای می‌دهند و به واحدهایی درجه بندی می‌شوند بیشتر سرنگ‌های انسولین صد واحدی «۱۰۰ـU» هستند که برای استفاده از صد واحد انسولین هستند. هر میلی لیتر از محلول محتوی ۱۰۰واحد انسولین است.

همین طور سرنگ‌های ۴۰ واحدی «۴۰ـ U» و «۸۰ـU» برای انسولین ها با این غلظت‌ها وجود دارد.

«قسمت های مختلف سرنگ و سوزن»
سرنگ‌های توبرکولین یک استوانه باریک دارند که سوزن کوچکی به آن وصل است . این سرنگ ها به و میلی لیتر درجه بندی میشوند و ظرفیت آنها ۱سی سی است، پرستار این سرنگ ها را برای استفاده از مقادیر کم از داروهای غلیظ بکار میرود: مثل برای انجام تست های داخل جلدی استفاده می‌شود سرنگ توبرکولین همچنین برای آماده کردن مقادیر کمی از محلول موردنظر برای کودکان و نوجوانان بکار میرود. از سرنگ‌های بزرگ برای تزریق داروهای داخل وریدی، یا اضافه کردن مواد دارویی به محلولهای تزریقی و همچنین برای شستشوی زخم ها یا درناژ لوله‌ها استفاده می کنند.

سوزن‌ها : NEEDLES

سوزن ها در بسته بندی جدا وجود ندارند که بتوان سوزن مورد نظر را انتخاب کرد. بعضی سوزن‌ها همراه با سرنگ استاندارد بصورت بسته بندی شده وجود ندارد . مثل سرنگ‌‌های انسولین و تویرکولین. جنس بیشتر سوزن‌ها STainless است .اگرچه بعضی از کاتترهای وریدی پلاستیکی هستند. سوزن ها یکبار مصرف هستند به جز آنهایی که ازsteel فولاد جراحی ساخته می‌شوند که به سرنگ‌های شیشه‌ای متصل می‌شوند.
هر سوزن سه قسمت دارد:
۱ـHUb یا قسمتی که به سرنگ متصل است.
۲ـ shaft یا تنه سوزن که به قسمت Hub متصل می‌شود
۳ـ BeVel نوک تیز سوزن .

پرستار ممکن است برای متصل کردن سوزن به سرنگ ، Hubرا دردست بگیرد تا مطمئن شود به سرنگ وصل شده است . با وجود این قسمت تنه و نوک سوزن در همه حال استریل باقی می‌ماند.

هر سوزن سه ویژگی دارد:

۱ـ نوک تیز سوزن ۲ـ طول تنه سوزن ۳ـ شماره سوزن یا قطر

سوزن هائی که BeVel آنها کوتاه است برای تزریقات وریدی مناسب هستند چون که این سوزن‌ها در مجاورت دیواره‌داخلی ورید با آسانی بسته نمی‌شوند. سوزن هایی BeVel,s بلندتری دارند تیز تر هستند که در تزریقات زیر جلدی و عضلانی برای مریض ناراحتی کمتری ایجاد می‌کنند.

طول سوزن ها از اینچ تا ۵ اینچ متغیر است اگر چه بیشتر سوزن هائی که توسط پرستار کاربرد دارد. وزن هایی با طول ۵/۱اینچ است. پرستار بر حسب اندازه و وزن مریض و نوع بافتی که مایع باید در آن تزریق شود نوع سوزن را انتخاب می‌کند. در بچه‌ها و افراد لاغر سوزن‌های کوتاه تر به کار برده می‌شود.

پرستار از سوزن‌های بلند معمولا «۱تا۵/۱اینچ » برای تزریقات عضلانی و از سوزن های کوتاه معمولاً تا اینچ برای تزریقات زیر جلدی استفاده می‌کند.

انتخاب نوع سوزن بر حسب قطر با شماره سوزن ، بسته به غلظت مایعی دارد که قرار است تزریق شود یک سوزن با شماره ۱۸ـ۱۶برای تزریق خون و فرآورده‌های آن مناسب است.

سوزن درشت. در تزریق خون و فرآورده‌های آن به خاطر این است که صدمه کمتری به گلبولهای قرمزی می‌رسد. برای تزریقات عضلانی از سوزن های شماره ۲۳ـ۲۰استفاده می‌شود که باز بستگی به غلظت ماده تزریقی دارد. تزریقات زیر جلدی احتیاج به سوزن هایی با قطر کمتری دارند (مثلا سوزن شماره۲۵ )، و برای تزریق داخل جلدی سوزن ریزتری مثل سوزن شماره ۱۶ احتیاج است.

آماده کردن داروهای تزریقـی

۱ـ آمپول‌ها یا پوکه‌ها:

آمپول‌ها شامل دوزهای انفرادی دارویی به شکل مایع هستند و به اندازه‌های مختلف موجود هستند. حجم آنها از ۱سی سی تا۱۰ سی سی و یا بیشتر را شامل می‌شوند یک آمپول معمولا از یک شیشه شفاف که به یک قسمت تنگ بنام گردن محدود شده و برای کشیدن مایع آمپول این قسمت باید جدا شود. خط رنگی که اطراف گردن آمپول است محلی است که بدون استفاده از تیغ اره و به آسانی شکسته می‌شود. در صورتی که آمپول خط رنگی نداشته باشد پرستار باید از تیغ اره استفاده کند، در هنگام کشیدن مایع آمپول پرستار باید دقت لازم را رعایت تکنیک آسپتیک بکند و دقت نماید که نوک سوزن با سطح خارجی آمپول تماس پیدا نکند. کشیدن مایع بداخل سرنگ به آسانی صورت می‌گیرد.

۲ـ ویال‌ها:

ویال‌ها ظرف های شیشه‌ای یک دوزی یا چند دوزی هستند. یک درپوش لاستیکی در قسمت بالا دارند . این قسمت پلاستیکی قبل از مصرف بر میله یک روپوش فلزی پوشیده شده است ویال‌ها ممکنست شکل جامد یا مایع دارو را داشته باشند. داروهایی که در صورت محلول ماندن خواص خود را از دست می‌دهند بصورت پودر ویال قرار می‌گیرند. اتیکتهای ویال‌ها نوع حلال و مقدار آنرا مشخص می‌کنند.

نرمال سالین و آب مقطر استریل حلالهایی هستند که بطور معمول در حل کردن ویال‌ها استفاده می‌شوند. بر خلاف آمپول‌ها که به آسانی در سرنگ کشیده می‌شوند ویال ها دارای سیستم بوده که برای بهتر کشیدن مایع درون آن باید اول مقداری هوا بداخل آن با سرنگ وارد نمود. عدم وارد نمودن هوا به داخل ویال بعلت خلاء موجود بیرون کشیدن دارو را شکل می‌کند
برای آماده کردن داروهایی که بصورت پودرهستند پرستار حلال مورد نظر و مقدار آن را بر حسب برچسب ویال تهیه کرده و بداخل آن تزریق می‌کنند. بعضی از پودرها به آسانی در حلال ، حل می‌شوند ولی گاهی لازمست که برای بهتر حل شدن آن، سوزن را بیرون کشیده و آنرا کاملا مخلوط کرد.

عموما تکان دادن و چرخش ویال در حل کردن دارو مؤثر است. بعد از تهیه ویال‌های چند دوزی maltidose پرستار برچسبی تهیه کرده که زمان تهیه و غلظت آن را در هر میلی لیتر روی آن مشخص می‌کنند .ویال ‌های چند دوزی معمولا احتیاج به نگهداری در یخچال دارند.

انجام تزریقـات Administering injections

هر راه تزریقی ، بسته به نوع بافتی که تزریق در آن صورت می‌گیرد بطور خاصی انجام می‌شود ویژگیهای بافتها میزان جذب داروها و شروع اثر آنها را تحت تأثیر قرار می‌دهد و قبل
از تزریق یک دارو ، پرستار باید حجم دارو، خواص دارو (برای مثال مواد محرک ، غلظت) و موقعیت آناتومیکی محل تزریق را بداند (مثلا وضعیت عروق و اعصاب بزرگ). عدم توانایی یک پرستار در انجام تزریقات به نحو احسن، می‌تواند نتایج معکوس داشته باشد. انتخاب نامناسب محل تزریق ممکنست باعث صدمه یا استخوانی در آن ناحیه شود اگر پرستار قبل از تزریق مایع داخل عضله را آسپیره نکند امکان دارد که سوزن بطور تصادفی در شریان یاورید قرار گیرد و ایجاد اشکال نماید. تزریق حجم زیادی از یک محلول باعث درد شدید ناحیه شده و ممکن است.

به ضایعه بافتنی موضعی ختم شود. بسیاری از بیماران بخصوص بچه‌ها از تزریقات می‌ترسند . بعضی از بیماران مزمن ممکنست روزانه‌چند تزریق داشته باشند .
پرستار به چند طریق می‌تواند ناراحتی بیمار را کاهش دهد.
۱ـ انتخاب یک سوزن نوک تیز با طول و قطر مناسب.
۲ـ انتخاب محل مناسب تزریق و استفاده از مناطق آناتومیک مناسب.
۳ـ قبل از تزریق محل تزریق را یخ بگذارید تا ایجاد بی حسی موضعی کند و از شدت درد بکاهد.
۴ـ سوزن را به نرمی و سریع داخل بافت کنید.
۵ـ سرنگ را در حینی که سوزن در بافت است نگهدارید.
۶ـ برای کم کردن سفتی ، عضلات مریض را در وضعیت مناسب قرار دهید.
۷ـ توجه مریض را با صحبت کردن با او یا معطوف کردن فکرش به چیزهای خوش آیند از تزریق برگردانید.
۸ـ محل تزریق را بعد از تزریق برای چند ثانیه ماساژ دهید مگر ماساژ دادن ممنوع باشد

سرنگ ها:

سرنگ وسیله ای برای تزریق مایعات به بدن و کشیدن مایعات مختلف از بدن می باشد سرنگ هاانواع مختلف دارند یااز *** شیشه ای یا پلاستیکی و یااز فلز ساخته شده اند هر سرنگ شامل بدنه مدرج است که به سر آن سوزن وصل می شود و یک پیستون دارد که بداخل بدنه می رود.معمولاً سر سرنگها یک اندازه و استاندارد ساخته شده وبنابر این هر نوع سوزنی به آن وصل می شود پیستون داخل سرنگ براحتی داخل بدنه حرکت می کند ودر هنگام کشیدن پیستون به خارج هوا و مایعات به داخل سرنگ کشیده می شود و چنانچه به داخل بدنه فشار داده شود هوا ویا مایع خارج می گردد.

سوزن در اندازه های مختلف وجود دارد وشامل یک ساقه و یک دهانه است که دهانه به سرنگ وصل می شود
نوک سوزن بطور مورب بریده شده که فرو رفتن آن را آسان می کند.

هرچه شماره سوزن بیشتر شود از قطر سوزن کم می شود مثلا سوزن شماره ۲۳نازکتر از سوزن شماره ۲۰ است.

در صورتی که از ویال استفاده می کنید بطریق ذیل دارو را در سرنگ بکشید:

الف- حفاظ فلزی را که بر روی لاستیک سر ویال قرار گرفته را بر دارید.
ب- در صورت لزوم برای مخلوط شدن محتویات ویالی که حاوی داروی محلول می باشد آن را در کف دست قرار داده به آرامی بچرخانید هرگز آن را به شدت تکان ندهید.
ج- لاستیک درب ویال را با ماده ضد عفونی کننده (الکل ۷۰%) تمیز کنید بدین منظور آن را به طریق دورانی با پنبه آغشته به الکل تمیز کنید.
د- پوشش روی سوزن را بردارید در این مورد دقت کنید که آن را به طور مستقیم خارج کنید تا از آلوده شدن سوزن جلوگیری شود سپس برابر حجم داروی محلولی که قرار است در سرنگ بکشید هوا در داخل سرنگ بکشید .
ه- با دقت سوزن را از مرکز لاستیک درب ویال وارد آن کنید.مراقب استریل بودن سوزن و سرنگ باشید در کلیه موارد دست شما فقط می تواند با سطح خارجی بدنه سرنگ و دسته پیستون تماس حاصل کند.
و- درحالی که نوک سوزن خارج از محلول دارویی قرار گرفته است هوای داخل سرنگ را به داخل ویال تزریق کنید.
ز- ویال وارد نمایید و آن را هم سطح چشم خود بگیرید در حالی که سوزن در داخل محلول دارو قرار دارد برابر حجم مورد نیاز در سرنگ بکشید.ح-سوزن را از داخل ویال خارج کنید و پوشش رویی سوزن را بر روی آن قرار دهید همواره مراقب استریل بودن سوزن باشید.
ویال را دور انداخته ویا جهت استفاده های بعدی در محل مخصوص به خود قرار دهید.

در صورتی که از آمپول استفاده می کنید دارو را به طریق ذیل در سرنگ بکشید.:

*ت*- آمپول را برداشته به صورت دورانی بچرخانید به طوری که تمام محلول در قسمت پایین قرارگیرد در صورت لزوم می توانید با وارد آوردن ضرباتی به قسمت فوقانی آمپول دارو را به قسمت پهن پایین پوکه منتقل کنید.
در صورتی که در گردن آمپول خط مشخص جهت شکستن آن وجود ندارد ابتدا با پنبه الکلی قسمت گردن آمپول و تیغ اره را پاک کنید سپس در حالی که گردن آمپول بر پنبه الکلی تکیه دارد آن را با تیغ اره خراش دهید.
پنبه الکلی را در اطراف گردن آمپول قرار داده با فشار دست به طرف خارج سر آمپول را از بدنه جدا کنید.
پوشش روی سوزن را به طریقی که آموخته اید بر دارید.
سوزن را در آمپول قراردهید و مقداردارویی را که لازم دارید در سرنگ بکشید در صورتیکه به کل محتویات آمپول احتیاج دارید با دقت کل محتوی را در سرنگ بکشید.
پوشش رویی سوزن را به روی آن قرار دهید مراقب استریل بودن سوزن و سرنگ باشید
آمپول مصرف شده را دور بیا ندازید.
ناحیه تزریق را برهنه کرده و با پنبه الکلی دقیقاً پوست را تمیز کنید برای این منظور میتوانید پنبه الکلی را در مرکز محل تزریق قرارداده سپس به صورت دورانی با فشار مختصری آن را به طرف خارج بچرخانید.
اجازه دهید که پوست خشک شود
پنبه الکلی را بین انگشت سوم . چهارم دست غیرفعال خود (معمولا دست چپ)برای استفاده بعدی قرار دهید
در حالی که منتظر خشک شدن پوست از ماده ضدعفونی کننده هستید پوشش روی سوزن را بردارید برای این منظور به طریقی اقدام کنید که سوزن آلوده نشود
هوای موجود در سرنگ را کاملا خالی کنید تا قطره ای از دارو بر روی سطح مورب نوک سوزن دیده شود چنانچه لازم است کل دارو به بدن وارد شود در حدود ۲میلی لیتر هوا در داخل سرنگ بگذارید
سرنگ را در دست راست خود بین انگشتان و شصت بگیرید.
با استفاده از دست دیگر پوست را کشیده یا فشار دهید انتخاب این روش بسته به محل تزریق و وضعیت پوست می تواند متفاوت باشد
با یک حرکت ثابت ؛آرام و سریع بسته به نوع تزریق و محل آن سوزن را وارد پوست کنید
سپس با دست چپ خود بدنه سرنگ را گرفته و دست راست خودرا به دسته پیستون منتقل کنید
با دست راست خود پیستون را به آهستگی به طرف خارج بکشید اگر خون وارد سرنگ شد آن را به طریقی که در ذیل خواهید آموخت خارج کنید سوزن را دور انداخته تزریق دیگر آماده کنید
پنبه الکلی راکه بین انگشتا ن ۳ و۴دست چپ خود قرار داده بودید در اطراف محل تزریق قرار داده سوزن را به سرعت از داخل پوست در امتداد مسیر تزریق خارج کنید و پنبه الکلی را در محل خروج سوزن قرار دهید
پنبه الکلی را به آرامی در محل تزریق فشار دهید در صورت خونریزی فشار بیشتری به محل تزریق وارد آورید تا خونریزی قطع بشود
پس از اتمام تزریق وسایل را به اطاق پانسمان ببریدپوشش سر سوزن را به روی آن قرار داده سوزن و سرنگ و پنبه الکل را درون سطل زباله بیاندازیدبقیه وسایل را تمیز کرده در محل مخصوص به خود قرار دهید

محل تزریق :

الف-ناحیه درسوگلوتیال برروی عضلات ضخیم باسن

محل تزریق در این عضله معمولاً قسمت فوقانی خارجی یا ربع فوقانی خارجی باسن در حدود ۵-۸سانتی متر پایین تر از کرست ایلیاک خواهد بود که به دو روش مشخص می گردد.
یک لب باسن را با خطوط فرضی به چهار قسمت تقسیم کنید در این هنگام شما با لمس کرست ایلیاک از انتخاب محل صحیح تزریق که به اندازه کافی بالامی باشد مطمئن شده اید .انتخاب محل تزریق بدون لمس کرست ایلیاک روش مطمنی نخواهد بود

عضله رکتوس فمورس ؛ در عضلات گروه چهار سر ران این محل در قسمت جلوی ران قرار گرفته است این محل برای شیرخواران ؛ کودکان و بزرگسالان در مواردی که استفاده از محلهای دیگر مجاز نمی باشد مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

عضله دلتویید وسه سر بازو ؛ این عضله بر روی قسمت کناری فوقانی باسن قراردارد معمولاً برای تزریق عضلانی بکار نمی آید برای تعیین محل تزریق بر روی عضله دلتویید لازم است لبه پایین زایده اکرومیون لمس گردد همچنین قسمت میانی بازو که در مجاورت زیر بغل می باشد تعیین گردد مثلثی که قاعده آن در امتداد زایده اکرومیون و رأس آن بر روی بازو به مجاورت زیر بغل می باشد محل مناسب تزریق خواهد بود.که تقریباً ۵ سانتی متر پایین تر از زایده اکرومیون قراردارد همچنین سر کناری عضله سه سر روی قسمت خلفی فوقانی بازو می تواند برای تزریق مورد استفاده قرار گیرد محل مناسب حد وسط بین زایده اکرومیون و برجستگی استخوان آرنج می باشد این محل فقط در مواقعی مورد استفاده قرار می گیرد که محلهای دیگر مجاز نباشد وضعیت نشسته یا خوابیده می تواند برای این تزریق بکار گرفته شود و حجم قابل تزریق در عضله دلتویید ۲-۵/میلی لیتر می باشد.

برای تزریق محلولهای روغنی معمولاً از سوزنهای ضخیم تر استفاده می شود ضمناً هر چه میزان بافت چربی بر روی عضله بیشتر باشد از سوزن بلندتری باید استفاده کرد
در مواردی که دارو به سطح پوست صدمه وارد می کند قبل از تزریق لازم است سوزن تعویض گردد چون سوزن جدید آغشته به دارو نخواهد بود

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، تزریق عضلانی به روش z؛این روش معمولا در موارد ی که دارو برای پوست مضر بوده و موجب تحریکات پوستی و بافت زیرجلدی را فراهم می آورد استفاده می شود برای این منظور قبل از ورود به محل تزریق باید پوست محل تزریق در حدود ۵/۲-۵/۳به یک طرف کشیده شودپس از تزریق لازم است به مدت ۱۰ ثانیه فرصت دادوسپس سوزن را خارج نمود دراین مدت عضله شروع به جذب دارو نموده ضمناً دارو در عضله باقی مانده و راه خروج آن از عضله به بافت زیرجلدی و پوست مسدود می گردد از انجام ماساژ محل تزریق در این روش بایستی اجتناب کرد

نکته خیلی مهم این که حتما سوزن را تا جایی که ۵ الی ۱۰ میلیمتر بیرون باشه داخل کنید چون در غیر این صورت احتمال آبسه کردن زیاده .